Στην εγκυμοσύνη και τη λοχεία μπορεί πάντα να προκύψουν απροσδόκητες εμπειρίες και δύσκολα συναισθήματα. Μπορεί να προκύψουν αλλαγές στα πλάνα κατά τον τοκετό. Μπορεί η εμπειρία της εγκυμοσύνης ή της λοχείας να μην έρθει όπως τη φανταζόσασταν, γεγονός που προκαλεί σε κάποιες γυναίκες έντονο αίσθημα ματαίωσης. Μπορεί η μητέρα να αισθάνεται ότι έχει να διαχειριστεί παράλληλες δυσκολίες (οικονομικές, επαγγελματικές, κλπ.). Μπορεί να αναδυθούν δύσκολα βιώματα του παρελθόντος ή ακόμα και να πυροδοτηθούν προϋπάρχουσες ψυχικές διαταραχές.
Τέτοιου είδους εμπειρίες μπορούν να οδηγήσουν σε ανεπεξέργαστα συναισθήματα, ενοχή γύρω από αυτά, και μεγάλες δόσεις ανησυχίας και άγχους. Αν προσθέσουμε σ’ αυτά τις ορμονικές μεταβολές, την έλλειψη ύπνου και την εξάντληση από τις νέες ευθύνες της φροντίδας του μωρού, τότε η μητρότητα φαντάζει πραγματικός άθλος!
Ακόμη, οι κοινωνικές προσδοκίες γύρω από τη μητρότητα (το στερεότυπο της μητέρας που πλέει σε πελάγη ευτυχίας και προσαρμόζεται ενστικτωδώς και απόλυτα στον νέο ρόλο και στις νέες απαιτήσεις) κάνουν πολλές γυναίκες να βιώνουν έντονο στίγμα και αυτο-μομφή, να αποκρύπτουν τις δυσκολίες τους και να μην αναζητούν βοήθεια γι’ αυτές.
Νέες μαμάδες, θα ήθελα πολύ να πιστέψετε ότι, παρ’ όλο που συχνά η κοινωνία δεν μιλάει γι’ αυτό (τελευταία, βέβαια, έχουν υπάρξει αξιοθαύμαστες μετατοπίσεις στο κοινωνικό αφήγημα και προσπάθειες ευαισθητοποίησης του κοινού γύρω από την ψυχική υγεία της μητέρας), τα δύσκολα συναισθήματα στην εγκυμοσύνη και τη λοχεία είναι συχνά και αναμενόμενα. Πολλές μέλλουσες και νέες μαμάδες βιώνουν ανάμεικτα συναισθήματα όπως ευτυχία και ενθουσιασμό αλλά και άγχος, αγωνία, φόβο, ή και θλίψη. Και οι μητέρες αυτές δεν είναι ένοχες ή ανεπαρκείς επειδή βιώνουν έτσι.
Όλες αυτές οι ανησυχίες γύρω από το αν είστε καλή μαμά, αν κάνετε αρκετά για το μωρό σας, όλες αυτές οι νέες ευθύνες, οι άγνωστες εμπειρίες, οι αλλαγές στο σώμα σας ή τις οικογενειακές ισορροπίες, οι αμφιβολίες, οι ανησυχίες, οι φόβοι, όλες αυτές οι γνώμες και συμβουλές των γύρω σας που συχνά είναι αντικρουόμενες μεταξύ τους, η αίσθηση ότι χάνετε τον έλεγχο, οι στιγμές που δεν αντέχετε άλλο…
Κι οι προσδοκίες σας; Θέλετε να είστε η τέλεια μαμά, χαρούμενη, ακούραστη και πάντα διαθέσιμη για το μωρό σας ενώ ταυτόχρονα θέλετε να διατηρήσετε τους ρόλους και τις απαιτήσεις που είχατε από τον εαυτό σας πριν γίνετε μαμά. Αλλά η ανθρώπινη φύση σας κάποιες φορές δεν σας το επιτρέπει! Επειδή, μαντέψτε… είστε άνθρωπος! Έχετε ιδανικά, ελπίδες, προσδοκίες και τις αξίες σας για τη μητρότητα, ακριβώς επειδή θέλετε τόσο πολύ να είστε μια υπέροχη μαμά. Κι όλες αυτές οι ανησυχίες γύρω από το αν είστε ‘αρκετή’, αποκαλύπτουν αυτή ακριβώς την επιθυμία να δώσετε στο μωρό σας μια καλή μητέρα!
Και μερικές φορές, όταν η ζωή έχει άλλα σχέδια, όταν οι προσδοκίες σας δεν ικανοποιούνται, όταν κουράζεστε, όταν κάνετε ανθρώπινα λάθη, τότε μπορεί να μην μοιάζετε στην ακούραστη, χαρούμενη μαμά που ονειρεύεστε. Και μπορεί να κλάψετε. Να στεναχωρηθείτε. Να θυμώσετε. Και είναι σημαντικό να ξεκουραστείτε. Να φροντίσετε τον εαυτό σας. Να ζητήσετε βοήθεια. Επειδή είστε άνθρωπος και αυτό κάνουν οι άνθρωποι … Βιώνουν δυσκολίες. Αισθάνονται τόσο όμορφα όσο και δύσκολα συναισθήματα.
Νέες μαμάδες, αναγνωρίστε τα συναισθήματα που νιώθετε και τους τρόπους που τα εκδηλώνετε (κλάμα, νεύρα κλπ.). Αναλογιστείτε αν υπάρχουν συναισθήματα που προσπαθείτε να διώξετε, αγνοήσετε ή αποκρύψετε επειδή θεωρείτε ότι δεν συμβαδίζουν με την εξιδανίκευση που περιβάλλει τη μητρότητα. Μοιραστείτε τα με τον σύντροφο σας ή κάποιο άλλο αγαπημένο πρόσωπο. Προσπαθήστε να σκεφτείτε τρόπους με τους οποίους μπορείτε να δείξετε κατανόηση, αγάπη και συμπόνια στον εαυτό σας. Ζητήστε βοήθεια και δεχτείτε τη βοήθεια που σας προσφέρεται. Όταν το χρειάζεστε, απευθυνθείτε σε ειδικό για να λάβετε την κατάλληλη υποστήριξη που θα σας ανακουφίσει και θα σας βοηθήσει να απολαύσετε τη μητρότητα.
Τα βγάζετε πέρα αξιοθαύμαστα, νέες μαμάδες, όμως, δεν χρειάζεται να τα βγάζετε πέρα μόνες σας!
Για το In Life care center,
Φανή Χονδρού,
Ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια, MSc, PhD